Het vangen van prooien is wellicht op zichzelf een actie die bevredigend werkt. Net als een kat die een muis vangt, terwijl hij geen honger heeft. "Geniet" een dier van een succesvolle actie, is het er tevreden mee. Ook een beetje een definitie dingetje lijkt me. Is tevreden zijn eigenlijk geen gradatie van genieten?
Volledig automatisch prooien vangen, zonder enige vorm van "beloning" lijkt me geen evolutionair voordeel, want verspilling van energie. Bewustwording van verzadiging helpt hogere diersoorten om zuiniger met energie (en voedsel) om te gaan. Maar hoe "hoog" de diersoort moet zijn voor enige bewustwording....?

Groet,
Bert

Beloning is een relatief begrip.
Je kunt varanen trainen op een weegschaal te gaan staan door elke keer als ze het doen een stukje vlees te geven én een klikgeluid te maken (met zo'n klikker).
Na verrassend korte tijd gaan ze dan dat klikgeluid als beloning zien en gaan ze de weegschaal al op zonder een stukje vlees. Ik dacht dat het bij honden ook zo werkte, maar dat weet ik niet zeker.
Dus hoe werkt dat eigenlijk, met beloningen? Meer in de hersens dan in de maag?
gr
G

Vooral in de hersenen voor zover ik weet. Een honger signaal van de maag resulteert in de behoefte om te eten. We voelen dat in de maag, maar ook doordat we "trek" krijgen. Trek is een signaal, dat de hersenen produceren en we genieten vervolgens van eten, doordat het beloningssysteem in onze hersenen neurotransmitters gaat aanmaken (dopamine, endorfine oid geloof ik), die een prettig gevoel veroorzaken (net als drugs). Ik zou me voor kunnen stellen, dat in de hersenen van de leguaan, na een tijdje trainen, het klikje alleen al het beloningssysteem op gang brengt.
Maar ik filosofeer ook maar een eindje weg hoor. Dat is het leuke aan deze discussie

Groet,
Bert

Het trainen van de varanen lijkt mij een geval van geconditioneerd leren, in eerste instantie leren de varanen het "weegschaalstaan" vanwege de beloning vlees. Maar tegelijkertijd, vanwege de gelijktijdigheid van aanbieding, gaan ze de actie en beloning ook koppelen aan de klik. Mocht je het vlees als beloning vervolgens achterwege laten, dan verwacht ik dat het gedrag van reageren op de klik zal uitdoven. De klik op zich is niet de beloning maar roept de verwachting van beloning op bij uitgevoerd gedrag.
Zaken als al dan niet "welbevinden", en beloning zijn een complexe samenwerking tussen hersenen en rest lichaam, zowel neuraal als chemisch. Honger wordt als een onaangename sensatie ervaren (bij dat gevoel krijgen voedselsignalen ook een sterkere betekenis), het ervaren gebeurt in de hersenen, maar die moeten wel op de hoogte gesteld worden van de toestand elders in het lichaam. Bijvoorbeeld door een "hongerhormoon" (ghreline) dat de maag afgeeft aan het bloed als daar te weinig voedsel in zit en dat via de hersenen eetlust stimuleert. En zo zijn er nog veel meer stoffen die gemaakt worden door darm en maag die betrokken zijn bij het stimuleren en remmen van honger (via beïnvloeding hersenen). Dit zijn vooral systemen om onbalans te voorkomen, heffen een gevoel van onbehagen op
Een heel ander verhaal zijn weer de beloningssystemen die een "geluksgevoel" kunnen teweeg brengen (en waar bijvoorbeeld ook de verslavingszorg mee worstelt, maar nu drijven we wel wat van het onderwerp af, voor je het weet hebben we het er over of varanen ook een geluksgevoel kennen)
Groet,
sieb

Even opgezocht- klopt, de klik is inderdaad niet de beloning, maar roept een bepaald gedrag op - zoals weegschaaltraining - dat daarna, in ieder geval bij honden, dan nog beloond dient te worden met een brokje.

Ik denk inderdaad dat bij varanen de reactie op alléén een klik zal verdwijnen.
En ik ga me ook maar niet wagen aan het geluksgevoel van varanen.

(Hoewel, toen de volwassen man Komodovaraan in Blijdorp gezelschap kreeg van een volwassen vrouwtje, was hij niet bij haar weg te slaan en meestal sliepen ze samen, hij met zijn voorpoot over haar rug, in een 'teder' gebaar, nooit agressief. Lastig om daar naar te kijken zonder te antropomorfiseren 😏)
gr
G

Laten we dan maar besluiten met een " ze leefden nog lang en gelukkig",
Groet,
Sieb