Birdpix.nl :: View topic - Iets over Kleuren

Hendrik van Kampen
Moderator

Gender: Male
Age: 65
Joined: 15 Apr 2005
Posts: 9835
Location: Leeuwarden
Offline

Posted: Wed 04 Jan 2006, 16:33 Post subject: Iets over Kleuren

Kleine introductie kleurentheorie.

Omdat er op Birdpix in commentaren vaak veel te doen is rond de kleuren en de waarneming daarvan, zal ik proberen hier iets over de werking van kleuren uit te leggen. Ik begin met een stukje over bits en bytes, zodat duidelijk word hoe kleuren worden opgeslagen. Daarna volgt een stuk over de kleuren zelf. Bij dit topic heb ik een illustratie gemaakt die je kan vinden in mijn PA: Kleurencirkel (de letters zijn wat onscherp geworden, dit is een gevolg van het omzetten naar .jpeg)

Opslaan van een kleurenfoto in de computer.

Het geheugen van een computer is niets anders dan een enorme hoeveelheid schakelaartjes. Elk schakelaartje kan aan of uit staan = 0 of 1. Één zo’n schakelaartje heet bit. Op deze wijze is het mogelijk getallen op te slaan. Nu heb je natuurlijk niet genoeg aan alleen maar 1 en 0, je wil graag grotere getallen maken. Daarvoor staan de schakelaartjes in reeksen van 8. Zo’n reeks heet Byte. Een groter getal dan 1 of 0 kan je opslaan door elke bit in de Byte een waarde te geven. Bit1=1, bit2=2, bit3=4, bit4=8, bit5=16, bit6=32, bit7=64 en bit8=128.

Voorbeeld:
Binair getal 01100110 = 0+64+32+0+0+4+2+0 = 102

Zo kan je dus met één byte elk getal tussen 0 en 255 maken. Voor grotere getallen heb je meer bytes nodig.

In de binaire (tweetallige) wereld is het erg onhandig om te werken met getallen die alleen uit 0 en 1 bestaan, of met reeksen cijfers tussen 0 en 255 (heel onoverzichtelijk). Daarom gebruikt men vaak het 16-tallig stelsel. Hiervoor gebruikt men de cijferreeks 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E en F (A=10, B=11, C=12, D=13, E=14, F=15)

Enkele voorbeelden:
7F = 7*16 + 15 = 127
FF = 15*16 + 15 = 255
B5 = 11*15 + 5 = 170

Voordeel van deze schrijfwijze is dat je de Byte van acht nullen en enen keurig in twee blokjes van vier hebt geknipt.

Getallen omzetten naar kleuren

Nu heb je dus de beschikking over één getal waarmee je de sterkte van één kleur in 256 stapjes kan aangeven (256 omdat de 0 ook meedoet) Om echte kleuren te maken moet je er drie mengen. In het geval van een beeldscherm zijn dat Rood, Groen en Blauw. (RGB) Voor één kleur hebben we dus 3 bytes nodig. Blauw is bijvoorbeeld: 0000FF. (0 x Rood, 0x Groen en 255 x Blauw) De achtergrondkleur van Birdpix = FFFDEA (als je de broncode van de website opent, -naast een plaatje rechtsklikken en bron kiezen-, kan je dat ook ergens in de tekst vinden) Ook het maximale aantal kleuren in een plaatje is uit te rekenen: 256 x 256 x 256 = 16777216 ( meer dan 16 miljoen dus, en dat met slechts 24 nullen en enen. 24 bit. kleurendiepte heet dat. Raw bestanden hebben een kleurendiepte van 32 bit en zijn daarom alleen al beter dan de jpeg-files )

Kleurenleer:

Als je nu mijn kleurencirkel erbij pakt zie je dat tegenover elke basiskleur van het beeldscherm een andere kleur staat. Dit zijn de complementaire kleuren van de basiskleur, Cyaan, Magenta en Geel (Yello) CMY, een term die PhotoShoppers bekend in de oren moet klinken.

Nu gaan we de kleuren mengen:

Dat kan op twee manieren. Het kan met licht (beeldscherm) en het kan met reflectie (verf waar licht opvalt) Als je met licht twee complementaire kleuren gaat mengen krijg je wit. (additieve kleurmenging) Je kan ook met gekleurd licht op een gekleurd voorwerp schijnen, als je dat met complementaire kleuren doet krijg je zwart. (subtractieve kleurmenging) Dit kan je soms zien onder een lantaarnpaal. Een blauwe auto onder een gele natrium lamp lijkt zwart. Voor ons is alleen de additieve (optellen) kleurmenging van belang, wij mengen licht op ons beeldscherm.

Voorbeeld:

Meng Blauw 0000FF met Geel FFFF00 =FFFFFF en dat is dus wit. Neem je blauw dat ergens tussen in hangt b.v. 000099 en je mengt dat met geel 999900 dan krijg je 999999=grijs (dit kan je in PhotoShop wel uitproberen. (kan ook met geel 120,120,0 en blauw 0,0,120)

En nu komt het: Pak je blauw 0000AA en je mengt dat met geel 888800 dan krijg je 8888AA….......precies, dat is grijs met een blauwzeem. Als je dus een pure blauwzeem weg wilt halen, heb je twee opties: Je doet het geel omhoog naar AAAA00 of je doet het blauw omlaag naar 000088. In beide gevallen krijg je een bijverschijnsel. AAAAAA is lichter grijs dan 888888, je foto wordt donkerder of lichter en dat wil je dus niet. Het beste is dan ook om de kleuren wat naar elkaar toe te brengen Geel wat omhoog en Blauw wat omlaag 999900+000099=999999. Het leuke van deze manier van kleuren corrigeren is dat de oorspronkelijke kleuren die in de natuur aanwezig waren, behouden blijven. Je haalt alleen de zweem weg. Je moet er wel behoorlijk mee oefenen.

Natuurlijk zal er zelden sprake zijn van een enkelvoudige zweem. Vaak zal ook de zweem een combinatie van kleuren zijn. Nemen we bijvoorbeeld de foto van de Houtsnip van Jeroen Reneerkens. (omdat hier afgelopen week meerdere mensen aan hebben gewerkt) Ik heb deze gecorrigeerd, er vanuit gaande dat de sneeuw heel licht grijs zou moeten zijn. Dat is natuurlijk niet zo. De sneeuw reflecteert allerlei kleuren uit de omgeving, blauw uit de lucht, groen van de planten of geel van het avondzonnetje. Bij het corrigeren beginnen dus ook persoonlijke voorkeuren een rol te spelen. Ik hou wel van frisse (blauwige) contrastrijke kleuren, Rein neigt meer naar een warme zachte tint. Niets mis mee, dat moeten we van elkaar respecteren.

Het resultaat van beide correcties kan je beoordelen met behulp van de truc met het pipetje. (Nonnetje, Fred Sollie) Als je over de sneeuw gaat zal je zien dat die bij mijn versie bestaat uit voornamelijk blauwige tinten (laatste cijfer van de reeks zal het hoogste zijn) Bij Rein zijn bewerking vindt je vooral nog gelen (eerst twee cijfers zijn hoger) Het leuke is echter dat je de zweem nu objectief kan controleren, ook al heb je een slecht beeldscherm.

Een zweem kan je dus in principe corrigeren door de complementaire kleur toe te voegen en de zweemkleur te verminderen. Wat moet je dan met b.v. een groenzweem. Er zijn geen schuifjes voor complementaire kleuren. Er zit waarschijnlijk geen magenta schuifje in je programma. Wel je kan ook gewoon een beetje van beide kleuren naast magenta (kleurencirkel) toevoegen. Dus wat rood en wat blauw, dan lukt het ook.
_________________
Nikon, Gitzo

Last edited by Hendrik van Kampen on Sat 14 Jul 2007, 21:06; edited 2 times in total

peter wijn

Age: 57
Joined: 08 Nov 2003
Posts: 3780
Location: Utrecht
Offline

Posted: Wed 04 Jan 2006, 16:57 Post subject:

helder verhaal hendrik (al verwacht ik dat er wel wat OEF zal volgen).

Nu hoef je alleen nog te ZIEN wanneer een foto een zweem heeft wanneer er geen punt dat eigenlijk wit had moeten zijn in te vinden is. Hoe doe je dat?

En waar vind je dat pipetje? Mijn pipetje (photoshop elements) verandert wel de kleurinstelling (het witpunt) maar geeft geen cijfers aan mij door (of toch?).

toon de smit

Gender: Male

Joined: 23 Sep 2005
Posts: 42

Offline

Posted: Wed 04 Jan 2006, 17:36 Post subject:

Voor degenen die van lezen en oefenen met voorbeelden houden:

Ik ben erg enthousiast ove het Hoodstuk over kleur in het boek van Ellen Anon en Tim Grey. "photoshop for Naturephotographers".
Ze behandelen verschillende methoden van Kleurzweem herkennen, oplossen of juist toevoegen.
Levels, hue/saturation, selective colors en colorbalance komen aan bod.
Ik verwacht ook veel van het nieuwe nog uit te komen e-book van Arthur Morris.

Ed Colijn

Gender: Male

Joined: 04 Nov 2005
Posts: 10
Location: Lelystad
Offline

Posted: Wed 04 Jan 2006, 18:16 Post subject:

Peter, ik gebruik een oude Engelse versie van PS maar vermoed dat het ongeveer hetzelfde werkt in Elements. Ik doe 't als volgt:

in je tools zit de zgn. "eyedropper" (heet dat pipet in de NL versie?). Als je die aanklikt en vervolgens een punt aanklikt in de foto dan verandert de voorgrondkleur in het vierkantje in 't tool window. Als je vervolgens in dat vierkantje met de voorgrondkleur klikt krijg je alle waardes.

En hartelijk bedankt voor de tip, Toon.

Goed initiatief Hendrik!
_________________
Canon EOS 20D, 300/4.0, 1.4x

Hendrik van Kampen
Moderator

Gender: Male
Age: 65
Joined: 15 Apr 2005
Posts: 9835
Location: Leeuwarden
Offline

Posted: Wed 04 Jan 2006, 23:00 Post subject:

Ik werk met een Engelstalige versie van PaintShopPro (nog zelf uit de VS geimporteerd toen beeldbewerking nog niet in was) hoe het bij PhotoShop precies werkt weet ik dus niet. Ik kan mij niet voorstellen dat PhotoShop deze mogelijkheid niet biedt. Even zoeken dus.

Het gereedschap heet bij mij "Dropper" en ziet er uit als zo'n pipetje waarmee je bijvoorbeeld oogdruppels kunt inbrengen. Je kan er een kleur mee van de foto afhalen. Links klikken is voorgrondkleur en rechtsklikken de achtergrondkleur. Als je op het blokje voor de voorgrond of achtergrondkleur klikt krijg je een Color Dialog Box.

zie hier voor een PrintScreen

Als je nu met de dropper over de foto beweegt zie je alle getallen in de Color Dialog Box mee veranderen. Ook zie je de indikator op de kleurencirkel mee bewegen. Zo kan je zien op welke plaats je in het spectrum zit. Heel handig.

PhotoShop heeft vast ook wel zoiets.
_________________
Nikon, Gitzo

JoopG

Gender: Male
Age: 68
Joined: 12 Oct 2006
Posts: 327
Location: Gelderland
Offline

Posted: Sat 14 Jul 2007, 11:31 Post subject: Re: Iets over Kleuren

Bericht verwijderd.

Last edited by JoopG on Sat 14 Jul 2007, 13:39; edited 1 time in total

Hendrik van Kampen
Moderator

Gender: Male
Age: 65
Joined: 15 Apr 2005
Posts: 9835
Location: Leeuwarden
Offline

Posted: Sat 14 Jul 2007, 11:48 Post subject:

@ Joop, klopt natuurlijk. Foutje tijdens het geconcentreerd schrijven destijds. Ik heb jou voorbeeld gekopieerd in mijn artikel geplakt.

Bedankt.
_________________
Nikon, Gitzo

egon

Gender: Male

Joined: 22 Aug 2006
Posts: 85

Offline

Posted: Sat 14 Jul 2007, 15:39 Post subject:

Dit kun je goed Hendrik! Very Happy

Maak meteen maar een opstelletje waarin uitgelegd dat concurrende opties zijn het veranderen van kleurintensiteiten (per kleur), hetzij in levels hetzij curves. Kan (in PSP dus vast ook of zelfs meer uitgebreid in PS) met schuifjes voor alle 6 complementairen.
_________________
Nikonian; Gitzo
http://home.wanadoo.nl/egonkraak/foto/

Aad Verkuijl

Gender: Male
Age: 70
Joined: 10 Jan 2005
Posts: 806
Location: Rotterdam
Offline

Posted: Sat 14 Jul 2007, 23:36 Post subject:

Hele heldere uitleg Hendrik. Mijn werkwijze is wel anders.
Wanneer een foto een kleurzweem vertoont, dan zet ik in PhotoFiltre er een kleurlaag op van diezelfde kleur. Met de dekking daarvan kan ik nog e.e.a. bijregelen.

Wat betreft het controleren van kleuren; ik heb het progje ColorPix. Wanneer je dit progje start kun je met een pipetje de exacte waarde van een kleur bekijken. Makkelijk om uitgebeten wit te testen.
Kijk hier maar eens voor de download of de mogelijkheden. Ik gebruik dit om RGB waarden voor website's te achterhalen.
http://www.colorschemer.com/colorpix_info.php

Groeten, Aad.
_________________
Canon 7D - Sigma 120-300 2.8 +tc 1.4 - 2.0

Kashmar

Gender: Male
Age: 64
Joined: 12 Apr 2006
Posts: 266
Location: Warnsveld
Offline

Posted: Sun 15 Jul 2007, 8:24 Post subject:

Wat een makkelijke en lekker klein progje, Aad! Bedankt voor de tip.

en uiteraard Hendrik ook bedankt voor de glasheldere uitleg!
Marc

Hendrik van Kampen
Moderator

Gender: Male
Age: 65
Joined: 15 Apr 2005
Posts: 9835
Location: Leeuwarden
Offline

Posted: Sun 15 Jul 2007, 8:31 Post subject:

Bedankt voor de tip, leuk programmaatje.

Overigens in mijn verhaaltje niet bedoeld om een bepaalde werkwijze te propageren. Ik wilde hiermee wat achtergondinformatie geven zodat je een idee hebt wat je aan het doen bent als je met kleuren in de computer werkt.

(ik heb het al in januari 2006 geschreven)
_________________
Nikon, Gitzo

You cannot post new topics in this forum
You cannot reply to topics in this forum
You cannot edit your posts in this forum
You cannot delete your posts in this forum
You cannot vote in polls in this forum

Wij gebruiken de volgende cookies: