Birdpix.nl :: View topic - vignetten, diafragma-vlekken en BOKEH

peter wijn

Age: 58
Joined: 08 Nov 2003
Posts: 3780
Location: Utrecht
Offline

Posted: Wed 14 Sep 2005, 10:04 Post subject: vignetten, diafragma-vlekken en BOKEH

Felle lichtpunten.
Als je felle lichten in je beeld, buiten de scherpte, hebt, zoals de zon zelf, of een reflectie in een waterdruppel, dan worden deze onscherpe vlekken toch zichtbaar in de foto door een vlekje in de vorm van je diafragma (of de volle lensopening).

Als je schuin tegenlicht in je lens krijgt (bijvoorbeeld de zon wanneer je geen zonnekap gebruikt) dan blijkt opeens dat de glazen in de lens niet alleen licht doorlaten, maar ook reflecteren. Door de reflecties tussen de lenzen ontstaat uiteindelijk een hele rij diafragmavlekken in het beeld.

http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=31583
plaatje foto bus utrecht nikon D70 sigma 18-50 F2.8 - 18mm F11 1/320s iso200

In feite levert ieder lichtpuntje dat bijdraagt aan het beeld zo'n reflectiereeks, maar je ziet deze alleen van de hele sterke lichten. Dit komt omdat die interne reflecties veel minder sterk zijn dan het oorspronkelijke beeld (dat is maar goed ook, anders werd het beeld een zootje). Alleen voor heel sterke lichten is de reflectie sterker dan het licht van het normale beeld.

Tot zover kan ik me op middelbare schoolkennis baseren (ik ben afgestudeerd seismoloog en ben daarom ook na de middelbare school nog even doorgegaan met golven en optica, al is het nogal even geleden).

En dan nu BOKEH. Het woord stamt uit het japans en betekent iets? (ik dacht ooit even dat het met "bouquet" te maken had). Ik mis de parate kennis om het fenomeen "bokeh" fysisch te doorgronden, maar, je kunt het wel gewoon zien.
De foto van hendrik van kampen laat lichtvlekken zien. Als je deze goed bekijkt, dan zie je dat het buitenste randje lichter is dan de vlek als geheel. De lichtvlek heeft een lichte rand. Dat ziet er uit als een scherpe rand, en dat van een punt dat onscherp had moeten zijn. Scherpte in de onscherpte. http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=31159

Bij goed bokeh zou het lichtpunt in de onscherpte worden afgebeeld met een donkerdere, verlopende rand. Je houdt dan een onscherp beeld van een lichtpunt dat in de onscherpte ligt. Dat is natuurlijk mooier dan opeens een scherpe rand in het beeld. Logisch toch?

Wat ik heel vreemd vind is dat ik de zelfde lens heb als hendrik, al gebruik ik hem tegenwoordig zonder tc. Dit is een resultaat zonder tc, maar met lichtvlekken: http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=22253 (het gaat nu niet om de vlieg)

Goed, of slecht, of neutraal Bokeh (de lichtvlek helemaal egaal) heeft te maken met correcties die worden toegepast in de lens.
Bij het ontwerp van een objectief wordt geprobeerd om over de volle breedte van de lens voor alle kleuren, alle licht in het scherpe punt te krijgen op het beeldvlak. Fysisch gezien is dat onmogelijk. Om toch het mooiste effect te bereiken op het beeldvlak, worden allerhande correcties toegepast. Deze correcties hebben echter soms een heel ander effect wanneer een punt NIET in de scherpte ligt.

Om het nog even lastiger te maken: er is verschil tussen het lichtpunt VOOR en het lichtpunt ACHTER de onscherpte. Een objectief dat goed bokeh heeft bij lichtpunten achter het scherpstelvlak (zon achter de vogel) heeft een slecht bokeh voor punten voor het scherpstelvlak (waterdruppel tussen de vogel en de fotograaf).
Door "fotografen" wordt een objectief voorzien van het predicaat "goed bokeh" indien een goed bokeh ACHTER de scherpte wordt bereikt.

Het belang van goed bokeh is voor de meeste foto's op birdpix niet zo heel groot. De fotografen zijn veelal geneigd te voorkomen dat er lichtvlekken in beeld komen. Natuurfotografen, en birdpixers in het bijzonder, zoeken eerder lieflijke dan moeilijke of ruige omstandigheden als het om belichting gaat.

Verantwoording:
Aangezien ik het onderdeel over bokeh uit mijn hoofd heb overgetyped uit een bron van onbekende betrouwbaarheid (ik meen bij Moose Peterson), moet deze geleverde informatie zeer kritisch worden behandeld.

BertBird

Gender: Male
Age: 37
Joined: 28 Feb 2005
Posts: 62
Location: Almere
Offline

Posted: Wed 14 Sep 2005, 16:20 Post subject:

Lens Flaring en Ghosting gebeurd als er licht door de lens reflecteerd op de sensor en weer reflecteerd in de lens terug naar de sensor.
Dat zorgt niet altijd voor rondjes of diafragma-vlekjes, maar ongeveer dezelfde vorm van de lichtbron (erg vertrokken natuurlijk).
Voor de rest vind ik het persoonlijk erg lijken op een experimentele foto van mij, gemaakt tijdens een stortbui in de haven.

http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=31641

Waarschijnlijk waren deze druppels achter het scherpe gedeelte. Deze druppels zijn zo zichtbaar door de flits, maar die in de foto van Hendrik van Kampen zullen waarschijnlijk door de zon zijn verlicht en door de 600mm ook een stuk groter op de foto gekomen.

Het geeft niet 100% weer wat er gebeurt is op de foto's maar misschien hebben jullie er wat aan.

Bert
_________________
1D / 40D / 40D / 350D / 500N
17-40/4L / 24-70/2.8L / 50/1.4 / 70-200/2.8L IS / 2.0x II

Wij gebruiken de volgende cookies: